အပိုင္း (၃) - ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္၏ ဦးေဆာင္မႈအား ျပည္တြင္းၿငိမ္းခ်မ္းေရးႏွင့္ ဥပေဒစိုးမိုးေရး အေျခခံမ်ားမွ ေ၀ဖန္သံုးသပ္ျခင္း - အပိုင္း (၃)

ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္၏ ဦးေဆာင္မႈအား ျပည္တြင္းၿငိမ္းခ်မ္းေရးႏွင့္ ဥပေဒစိုးမိုးေရး အေျခခံမ်ားမွ ေ၀ဖန္သံုးသပ္ျခင္း - အပိုင္း (၃)

ေအာင္ထူး (ေရွ႕ေန)

(အခ်ိန္နည္းပါးမႈေၾကာင့္ မူရင္းသတ္ပံုႏွင့္ စာစီစာ႐ိုက္အတိုင္း တင္ဆက္္ထားျခင္းျဖစ္ပါသည္။)

စာေရးသူ၏ ေဆာင္းပါးမ်ားကို ဖတ္ျပီးေနာက္ စာဖတ္သူ ဖိုးၾကီး ဆိုသူတဦးက “ အရင္က ခင္ညြန္႔တို႔ သန္းေရႊတို႔အေႀကာင္းကို လက္ဖက္ရည္ဆိုင္မွာေတာင္ ခပ္က်ယ္က်ယ္ မေ၀ဖန္ရဲတဲ႔ေခတ္၊ အခုက NLD အာဏာရလို႔ အစိုးရဖြဲ႔နုိင္ခဲ႔ရင္ ေဒၚစု နဲ႔ NLD ကို ေ၀ဖန္တဲ႔စကားမ်ိဳး ခပ္က်ယ္က်ယ္ မဟရဲ မဆိုရဲ တဲ႔ေခတ္မ်ား ေရာက္လာေလမလား မသိဘူး။ မႀကိဳက္လဲ မတတ္နိုင္ဘူး မသင္႔တာေတြ႔ေတာ႔ ေၿပာရမွာပဲ အခုလဲ ေၿပာမယ္ ေနာင္လဲေၿပာမယ္။” ဟု မွတ္ခ်က္ ျပဳ ခဲ့သည္။ စာေရးသူသည္ အဆိုပါ စာဖတ္သူနွင့္ သေဘာခ်င္းတူပါသည္။

ေ၀ဘန္ေရးသည္ ဒီမိုကေရစီ၏ အသက္ေသြးေၾကာျဖစ္သလို လူပုဂၢိဳလ္တဦး၏ လြတ္လပ္စြာ ထုတ္ေဖၚေျပာဆိုခြင့္လည္း ျဖစ္သည္။ နိုင္ငံေရးပါတီ တရပ္တြင္ ပါတီတြင္း ေ၀ဘန္ေရး ရွိမွ ေကာင္းစြာရွင္သန္ပါမည္။ လူ႕အဖြဲ႕အစည္း၌ လူထုအတြင္း လြတ္လပ္စြာ ထုတ္ေဖၚေျပာဆိုခြင့္ရွိမွ တိုးတက္ပါမည္။ ဤအေျခခံမွ ဆက္လက္ေ၀ဘန္သြားပါမည္။

ဥပေဒစိုးမိုးေရးကို တည္ေဆာက္မေပးနိုင္သည့္ ၂၀၀၈ ဖြဲ႕စည္းပံုအေျခခံဥပေဒ

၂၀၀၈ ဖြဲ႕စည္းပံုကို မည္သို႕ ခ်ဥ္းကပ္မည္နည္း ဟူသည္မွ ျမန္မာနိုင္ငံ၏ မ်က္ေမွာက္ျပသနာမ်ားတြင္ ေသာ့ခ်က္ျဖစ္ လာသည္။ ဥပေဒစိုးမိုးေရး ရနိုင္ မရနုိင္ ခ်ိန္ထိုးရမည့္ စံေပတန္ ျဖစ္လာသည္။

၂၀၀၈ ဖြဲ႕စည္းပံုကို ျဖစ္နိုင္လွ်င္ လံုး၀ဖ်က္သိမ္းပစ္သင့္သည္။ အနည္းဆံုးအားျဖင့္ ယင္း၏ အေျခခံေၾကာရိုး မ်ားအား ျပင္ကိုျပင္ရပါမည္။ ဤသည္မွာ တိုင္းျပည္အက်ိဳး အတြက္ ေလွ်ာက္ရမည့္ လမ္းေၾကာင္းပင္။ ယင္းလမ္း ေၾကာင္းကို အေထာက္အပံ့ျဖစ္ေစရန္မွာ ဖြဲ႕စည္းပံုအေျခခံဥပေဒဆိုင္ရာ လႈပ္ရွားမႈမ်ားနွင့္ စပ္လွ်ဥ္း၍ လူထု၏ အခန္း က႑ကို တိုးျမင့္ေစျခင္းျဖစ္သည္။

“ယခုေလာေလာဆယ္ ျပင္ဖို႔ႀကိဳးစားရင္ အန္အယ္လ္ဒီ အမတ္ေနရာ ေလးဆယ္ေက်ာ္ေလာက္နဲ႔ ဘယ္လိုလုပ္ ျဖစ္နိုင္မလဲဟု ေစာဒကတက္သူမ်ား ရွိေကာင္းရွိပါမည္။ လက္ေတြ႔မျဖစ္ႏိုင္ဘူး ထင္ရင္ ဘာေၾကာင့္ ၾကားျဖတ္ေရြးေကာက္ပြဲ၀င္ခဲ့သလဲဟု ျပန္ေမးရပါမည္။ လူထုကို ကတိေပးထားသည္မွာ ၂၀၁၅ ေရြးေကာက္ပြဲၿပီးမွသာ ျပင္ဖို႔ႀကိဳးစားရန္မဟုတ္၊ ၾကားျဖတ္ေရြးေကာက္ပြဲ သက္တမ္းအတြင္းမွာပင္ ျပင္ရန္ဟု စာေရးသူ နားလည္သည္။ လႊတ္ေတာ္အတြင္း၌ ဖြဲ႔စည္းပံုျပင္ရန္ ႀကိဳးစားစရာရွိတာ အျမန္ဆံုး ႀကိဳးစားသင့္ပါသည္။ လူထုႀကီးကလည္း လႊတ္ေတာ္ျပင္ပမွာ လႈပ္ရွားေတာင္းဆိုမႈမ်ားရွိလာမွာ မုခ်ျဖစ္သည္။ ႏိုင္ငံတကာဖိအားမ်ားလည္း က်ေရာက္လာႏိုင္သည္။”

ဥပေဒစိုးမိုးေရး၊ ျပည္တြင္းျငိမ္းခ်မ္းေရး၊ ဖြဲ႕စည္းပံုအေျခခံဥပေဒျပင္ဆင္ေရး တို႕ကိုေၾကြးေၾကာ္လွ်က္ လူထုထံမွ ဆႏၵမဲ မ်ားရယူခဲ့ေသာ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္သည္ ယင္းတို႕နွင့္ စပ္လွ်ဥ္း၍ အေျခခံလူထုမ်ားအၾကားတြင္ ေဆြးေႏြးပြဲမ်ား၊ သင္တန္းမ်ား၊ ပညာေပးေရးမ်ား၊ လူထု၏သေဘာထားအျမင္ စုေဆာင္းေရးလုပ္ငန္းမ်ားကို အားေကာင္းေကာင္း ေဖၚေဆာင္လိမ့္မည္ဟု ေျမွာ္လင့္ခဲ့သည္။ နိုင္ငံေရး အာဏာမရေသး၊ အစိုးရ မျဖစ္ေသးေသာ္လည္း လူထုေခါင္းေဆာင္ အေနျဖင့္ လုပ္လိုစိတ္ထက္သန္ပါက လံုး၀ လုပ္၍ ရနိုင္ေသာ လုပ္ငန္းျဖစ္သည္။ သိုရာတြင္ ယေန႕အခ်ိန္အထိ ဟုတၱိ ပတၱိ မေတြ႕ရပါ။

ယခုမႈ ယင္းတို႕အစား ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္၏ ၀န္းက်င္တြင္ ကပြဲမ်ား၊ သီဆိုပြဲမ်ား၊ ဟုိပြဲသည္ပြဲမ်ား၊ ခရိုနီမ်ားနွင့္ ေတြ႕ဆံုပြဲမ်ား၊ စစ္အာဏာရွင္ စနစ္ကို ျပဳျပင္ဖာေထးေရးလုပ္ငန္း မ်ား နွင့္သာ ျပည့္နွက္ေနပါေတာ့သည္။ ပညာေရး ရံပံုေငြ သိန္းနွစ္ေထာင္ေက်ာ္ရွာ နိုင္သည့္ အေပၚတြင္ ဂုဏ္ယူေနသည္။ အင္န္ဂ်ီအိုနွင့္ လူမႈေရးအသင္းအဖြဲ႕မ်ား လုပ္ ရမည့္ အလုပ္တြင္ နိုင္ငံေရးေခါင္းေဆာင္က ၀င္ေရာက္ အလုပ္မ်ားေနသည္။ အစိုးရ၏ ကခ်င္ျပည္ နယ္ထိုးစစ္၌ လူထု ပညာေရးအတြက္ သံုးရမည့္ေငြမ်ား အလဟသ ျဖစ္ေနသည္ကို နိုင္ငံေရးအရ မေလ့လာအား။ ဒီဇဘၤာ ၁၄ တရက္တည္းနွင့္ က်ပ္ေငြ သိန္းတေသာင္းေက်ာ္ခန္႕ ကုန္က်ေနသည္ကို ဂရုမျပဳအား။ ယေန႕အထိ ျမန္မာ့တပ္မေတာ္က ေခါင္းမာမာနွင့္ ဆက္လက္ထိုးစစ္ဆင္ေနသည့္ အတြက္ အနည္းဆံုး က်ပ္ေငြ သိန္းေပါင္း သံုး ေသာင္း ေက်ာ္ခန္႕မွ် ကုန္က်သြားသည္ကို ဥပေဒစိုးမိုးေရးရွဳေဒါင္႕မွ ခ်ဥ္းကပ္ တားဆီးရန္ မၾကိဳးစား။

အစိုးရက တိုင္းရင္းသားတပ္မ်ားအား မတူကြဲျပားစြာ တည္ရွိေစျခင္းသည္ ဥပေဒစိုးမိုးေ၇းနွင့္ ဆန္႕က်င္

တကမာၻလံုးတြင္ မည္သူမွ် ျငင္း၍မရေသာ ဥပေဒစိုးမိုးေရး၏ မူတရပ္မွာ ဥပေဒ ေရွ႕ေမွာက္တြင္ အားလံုး တန္းတူရွိေရး ျဖစ္သည္။ ကခ်င္စစ္ပြဲကို ဥပေဒစိုးမိုးေရးအေျခခံမွ မည္သို႕ခ်ဥ္းကပ္သင့္သနည္း။

ကခ်င္ျပည္နယ္ နွင့္ ရွမ္းျပည္နယ္သည္ နယ္ခ်င္း ဆက္ေနသည္။ ၀ နယ္မွာ ရွမ္းျပည္နယ္အတြင္းမွာ ရွိသည္။ ၀ နယ္တြင္ ၀ ျပည္ေသြးစည္း ညီညြတ္ေရးပါတီ (၀သပ) ဦးေဆာင္လွ်က္ ၀ လက္နက္ကိုင္တပ္ ေသာင္းဂဏန္းတခ်ိဳ႕ မွ် အင္အားနွင့္ ရပ္တည္လွ်က္ရွိသည္။ နယ္ျခားေစာင့္တပ္ဖြဲ႕စည္းေရးကိုု ေကအိုင္အို ေရာ ၀သပ ကပါ လက္မခံပါ။ လက္မခံတာခ်င္းအတူတူ ဦးသိန္းစိန္အစိုးရက ေကအိုင္အိုကို အျပတ္တိုက္လွ်က္ရွိ သည္။ ၀သပ နွင့္ ေတာ့ ေရႊလမ္း၊ ေငြလမ္း ေဖါက္လွ်က္ ရွိသည္။ ၀သပ ကို တိုက္ေစျခင္၍ ေျပာေနျခင္း မဟုတ္။ ဥပေဒ စိုးမိုးေရးအေျခခံနွင့္ဆန္႕က်င္ေန သျဖင့္ ေထာက္ျပျခင္း ျဖစ္သည္။

နယ္ျခားေစာင့္တပ္ မဖြဲ႕သည္႕အတြက္ အေရးယူမည္ဆိုလွ်င္ နယ္ျခားေစာင့္တပ္မဖြဲ႕ဘဲ ရပ္တည္ေနၾကသည့္ လက္နက္ကိုင္အဖြဲ႕အစည္းမ်ားအားလံုးကို တေျပးညီ အေရးယူရပါမည္။ ကြက္ၾကားမိုးရြာ၍မရပါ။ အစိုးရက ဤသို႕ ကြက္ၾကားမိုး ရြာေနသမွ် ဥပေဒစိုးမိုးေရး မည္သည့္အခါတြင္မွ် ရမည္ မဟုတ္ပါ။

ဥပေဒစိုးမိုးေရး အလံေထာင္လွ်က္ လူထုထံမွ ဆႏၵမဲ ရယူခဲ့ေသာ ေဒၚ ေအာင္ဆန္းစုၾကည္သည္ ဤသည္ကို ေထာက္ျပရန္တာ၀န္ရွိသည္။ ယင္းအေပၚအေျခခံ၍ အစိုးရက ကခ်င္ျပည္နယ္တြင္ ထိုးစစ္ အရွိန္ျမွင့္ဆင္ႏႊဲေနသည္ကို ျပင္းျပင္းထန္ထန္ ကန္႕ကြက္ရန္ တာ၀န္ရွိသည္။ အဘယ္ေၾကာင့္ ျငိမ္သက္ေနပါသနည္း။ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ကိုယ္တိုင္ ဤကိစၥကို သတိမထားမိ၍ေတာ့ မဟုတ္နိုင္ပါ။ ဥပေဒစိုးမိုးေရးအေျခခံမွ ၾကည့္လွ်င္ ရွင္းေနေသာေၾကာင့္ ျဖစ္သည္။ သတိထားမိပါလွ်က္ အေၾကာင္းတခုခုေၾကာင့္ တမင္မ်က္ကြယ္ျပဳထားသည္ဆိုလွ်င္ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ ကိုယ္တိုင္ ဥပေဒစိုးမိုးေရးကို နုတ္ကေျပာေနေသာ္လည္း လက္ေတြ႕အရ လိုက္နာက်င့္သံုးျခင္းမရွိဟု ေ၀ဘန္ရပါမည္။

၂၀၀၈ ဖြဲ႕စည္းပံုသည္ တိုင္းရင္းသားတပ္မ်ား၏ တည္ရွိမႈျပသနာကို မရွင္းနိုင္။ ဤအတိုင္း ဆက္သြားေနသမွ် ကာလပတ္လံုး တိုင္းရင္းသားတပ္မ်ားသည္ မတူကြဲျပားစြာ ဆက္လက္ ရပ္တည္ေနၾကမည္ျဖစ္သျဖင့္ ဥပေဒစိုးမိုးေ၇းပ်က္ေနၿပီး တျပည္လံုးတြင္ ျဖစ္ျခင္သလိုျဖစ္ေနၾကမည္။ ဥပေဒစိုးမိုးေ၇းအေျခခံတြင္ ျပည္တြင္းျငိမ္းခ်မ္းေရး တည္ေဆာက္လိုပါက ဖက္ဒရယ္ျပည္ေထာင္စု ဖြဲ႕စည္းပံုအေျခခံဥပေဒသစ္တခုကို ေမြးထုတ္ဘို႕ လိုပါမည္။

၂၀၀၈ ဖြဲ႕စည္းပံုေအာက္သို႕ ဆြဲသြင္းရန္ နယ္ျခားေစာင့္တပ္ဖြဲ႕ေစေရး နည္းနာသည္ လံုး၀ပင္ မေအာင္ျမင္

ဥပေဒစိုးမိုးေရးကို ၂၀၀၈ဖြဲ႕စည္းပံုအေျခခံဥပေဒနွင့္ ဆက္စပ္ျပီး ထပ္မံတင္ျပပါမည္။ ပုဒ္မ ၃၃၈ တြင္ “နိုင္ငံအတြင္းရွိ လက္နက္ကိုင္အဖြဲ႕အစည္းအားလံုးသည္ တပ္မေတာ္၏ ကြပ္ကဲမႈေအာက္တြင္ ရွိရမည္” ဟု ျပဌာန္းထားသည္။ ဖြဲ႕စည္းပံုအတိုင္း အေကာင္အထည္က်င့္သံုးနိုင္ရန္ တိုင္းရင္းသားတပ္မ်ား နယ္ျခားေစာင့္တပ္ဖြဲ႕စည္းေရးမူကို နအဖ အစိုးရလက္ထက္ကထဲက ၾကိဳတင္ၾကိဳးပမ္းခဲ့သည္။ အဖြဲ႕ငယ္ကေလးတခ်ိဳ႕မွ လြဲ၍ ကခ်င္၊ ၀၊ ရွမ္း၊ မြန္၊ ကရင္၊ ကရင္နီ စသည့္ တိုင္းရင္းသားလက္နက္ကိုင္ အဖြဲ႕အစည္းၾကီးမ်ားက လက္မခံၾကပါ။

ကရင္ျပည္နယ္တြင္ ဒီေကဘီေအ၏ အစိပ္အပိုင္းတခုက လက္ခံသြားျပီး က်န္တခုက လက္မခံပါ။ ေကအင္ယူမွ ခြဲထြက္ခဲ့ျပီး ျငိမ္းခ်မ္းေရးယူသြားခဲ့သည့္ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ထိန္ေမာင္ ဦးေဆာင္သည့္ အဖြဲ႕ငယ္သည္ပင္လွ်င္ လံုး၀လက္မခံ။ ေခ်ာ့ေမာ့ ဖိအားေပးေသာ္လည္း မည္သို႕မွ် မရသျဖင့္ ဤအတိုင္း ရပ္တည္ခြင့္ေပးထားရသည္။ ဤသည္မွာ ၂၀၀၈ ဖြဲ႕စည္းပံု အေျခခံဥပေဒကို လက္ေတြ႕က်င့္သံုး၍ မရေၾကာင္း ထင္ရွားသည့္ သာဓကပင္။ ဥပေဒစိုးမိုးေရးကို ဆီမန္း မန္းသလို ရြတ္ေနေသာ သူရဦးေရႊမန္း ေခါင္းေဆာင္သည့္ အတုအေယာင္ လႊတ္ေတာ္ၾကီးတခုလံုးသည္လည္း ၂၀၀၈ ဖြဲ႕စည္းပံု နွင့္ဆန္႕က်င္လွ်က္ ထင္ထင္ရွားရွား ရပ္တည္ေနသည့္ တိုင္းရင္းသားလက္နက္ကိုင္ အဖြဲ႕အစည္းမ်ား၏ ျပသနာကို မည္သည့္အခါကမွ် ေဆြးေႏြးခဲ့ျခင္းမရွိ။ မသိျခင္ေယာင္ ေဆာင္ထားၾကသည္။

နယ္ျခားေစာင့္တပ္မ်ားအျဖစ္ အတင္းအၾကပ္ ဆက္ဖြဲ႕ခိုင္းလွ်င္ ခုခံၾကျပီး လက္နက္ကိုင္တိုက္ပြဲမ်ား တျပည္လံုး ျပန္လည္ျဖစ္ပြားလာဦးမည္မွာ ရာနုန္းျပည့္ေသခ်ာသည္။ တိုင္းရင္းသားတပ္မ်ားက ျပည္ေထာင္စုတပ္မေတာ္တရပ္ ဖြဲ႕ စည္းေရးကို ေတာင္းဆိုေနၾကသည္။ ယင္းကို လက္ေတြ႕အေကာင္အထည္ေဖၚမည္ဆိုလွ်င္၂၀၀၈ ဖြဲ႕စည္းပံုအေျခခံဥပေဒသည္ ၾကီးမားေသာ အကန္႕အသတ္ျဖစ္ေနသည္။ ဖြဲ႔စည္းပံုကို ဤအတိုင္း ဆက္လက္ထားရွိသမွ် ကာလပတ္လံုး မည္သည့္အခါတြင္မွ် ဥပေဒစိုးမိုးေရး မရနိုင္ေတာ့။ အဘယ္ေၾကာင့္ဆိုေသာ္ ဖြဲ႕စည္းပံုျပဌာန္းခ်က္က တျခား၊ လက္ေတြ႕ စစ္တပ္အသီးသီး ရပ္တည္ေနသည္က တလြဲ ျဖစ္ေနေသာေၾကာင့္ပင္။

ေကအိုင္အိုတခုတည္းကို ထိုးစစ္ဆင္ေနျခင္းသည္ ဥပေဒစိုးမိုးေရး နွင့္ သာမက တရားမွ်တမႈနွင့္ပါ ဆန္႕က်င္

နယ္ျခားေစာင့္တပ္မဖြဲ႕သည့္အတြက္ အစိုးရက အျပစ္ရွာတိုက္ခိုက္ရာတြင္ ခံရသူမွာ ေကအိုင္အို တဖြဲ႕တည္း ျဖစ္ေနသည္။ သို႔ရာတြင္ ေကအိုင္အိုကို အျမတ္ျပတ္ေခ်မႈန္းနိုင္ရန္ ေ၀းစြ၊ လိုင္ဇာဌာနခ်ဳပ္အနီး လဂ်ားယန္ေဒသရွိ ေတာင္ကုန္းတကုန္းမွ်ကို သိမ္းရန္ပင္ လက္နက္ၾကီးေပါင္းမ်ားစြာနွင့္ တိုက္ေလယာဥ္မ်ားပါ သံုးခဲ့ရသည္။ တျပည္လံုးရွိ တိုင္းရင္းသားလက္နက္ကိုင္ အဖြဲ႕အစည္းမ်ားအားလံုး နယ္ျခားေစာင့္တပ္မ်ား ဖြဲ႕ၾက၊ ၂၀၀၈ ဖြဲ႕စည္းပံုနွင့္ အညီ ျမန္မာ့တပ္မေတာ္၏ ကြပ္ကဲမႈေအာက္ကို ၀င္ၾက၊ မ၀င္လွ်င္ အျပတ္တိုက္ျပီး အကုန္လံုးကို ေျခမႈန္းပစ္မည္ဟူေသာမူကို မည္သည့္နွင္႕မွ် က်င့္သံုး၍ မရသည္မွာ ရာနုန္းျပည့္ ေသခ်ာသည္။ မည္သူျငင္းနိုင္အံံ႕နည္း။ ၂၀၀၈ ဖြဲ႕စည္းပံုအေျခခံဥပေဒသည္ လည္ပတ္၍ မရေတာ့။ ဤသည္မွာ အၾကီးမားဆံုးေသာ ဥပေဒစိုးမိုးေရး ျပသနာၾကီး ျဖစ္လာသည္။

ျပည္တြင္းျငိမ္းခ်မ္းေရးရရန္ လက္ရွိျမန္မာ့တပ္မေတာ္အား တိုင္းရင္းသား တပ္မ်ားပါ ပါ၀င္ဖြဲ႕စည္းမည့္ ျပည္ေထာင္စုတပ္မေတာ္တရပ္အျဖစ္ ေျပာင္းလဲဖြဲ႕စည္းရန္ဟူေသာ အဆိုျပဳခ်က္ကို အဓိက ေလ့လာစဥ္းစားဘို႕ ရွိလာသည္။ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္အေနျဖင့္ သည္ထက္ေကာင္းမြန္သည့္ နည္းနာရွာေဖြနိုင္ပါက တိုင္းရင္းသားအဖြဲ႕အစည္းမ်ားကိုေရာ တျပည္လံုးလူထုကိုပါ ခ်ျပသင့္သည္။ အားလံုးေလ့လာလိုၾကပါမည္။

၁၉၉၄ ခုနွစ္တြင္ နအဖ နွင့္ ေကအိုင္အို အပစ္အခတ္ရပ္စဲေရးလုပ္ရာ၌ ထဲထဲ၀င္၀င္ပါခဲ့သူ ေထာက္လွန္းေရးဗိုလ္မႈးေဟာင္း ေအာင္လင္းထြဋ္က “စာခ်ဳပ္ထဲမွာ မပါတဲ့ နယ္ျခားေစာင့္တပ္လုပ္ရမယ့္ ကိစၥအေပၚ မူတည္ျပီး ေကအိုင္ေအ နယ္ျခားေစာင့္တပ္ မလုပ္ရေကာင္းလား ဆိုျပီး ေကအိုင္အိုကို ရန္မူလာတဲ့ အေနအထားရွိတယ္။ စာခ်ဳပ္ကိုလဲ ဗမာ အစိုးရဘက္က စျပီး ခ်ိဳးေဖါက္ခဲ့တာပါ။” ဟု ၂၀၁၃ ခုနွစ္၊ ဇန္န၀ါရီလ ၃ ရက္ေန႕တြင္ ဘီဘီစီအင္တာဗ်ဴးတြင္ ေျပာခဲ့သည္။ ဤလင့္ခ္တြင္ နားဆင္ပါ။

- အင္တာဗ်ဴး နားဆင္ရန္ click

တိုင္းရင္းသားျပည္နယ္မ်ားအတြက္ တန္းတူေရးနွင့္ ကိုယ္ပိုင္ျပဌာန္းခြင့္

၄င္းက ဆက္လက္၍ “နိုင္ငံေရးေဆြးေႏြးဘို႕ အစိုးရရဲ႕ထိုးစစ္ေတြရပ္ျပီး ၁၉၉၄ ခုနွစ္က သေဘာတူခဲ့တဲ့ မ်ဥ္းေၾကာင္းကို ျပန္ဆုတ္သြားဘို႕ လိုပါတယ္။ အစိုးရအေနနဲ႕ထိုးစစ္ရပ္ျပီး ဗိုလ္ေနျမဲ၊ က်ားေနျမဲ မူလလမ္းေၾကာင္းအတိုင္း ျပန္သြားမယ္ဆိုရင္ေတာ့ ေကအိုင္ေအအေနနဲ႕ အပစ္အခတ္ရပ္စဲေရး မလုပ္စရာ အေၾကာင္းမရွိဘူးလို႕ သိရပါတယ္။” ဟု ေျပာသြားခဲ့သည္။ ဤမွတ္ခ်က္နွင့္ ပတ္သက္၍မူ စာေရးသူအေနျဖင့္ သိတ္ျပီး မေသခ်ာလွပါ။

အဘယ္ေၾကာင့္ဆိုေသာ ၁၇ နွစ္အပစ္ရပ္ခဲ့ေသာ္လည္း ကခ်င္ျပည္နယ္လူထုအတြက္ မည္သည့္နိုင္ငံေရး အခြင့္အေရးမွ် မရခဲ့ေၾကာင္း ေကအိုင္အိုက အၾကိမ္ေပါင္းမ်ားစြာ ေထာက္ျပခဲ့ျပီ။ ယခုလည္း အနည္းဆံုးအားျဖင့္ ကခ်င္ျပည္နယ္လူထုအတြက္ပင္ မည္သည့္ နုိင္ငံေရးအခြင့္အေရးမွ် အာမခံခ်က္မရွိ၊ အစိုးရစစ္တပ္က အပစ္အခတ္ရပ္စဲေရးစာခ်ဳပ္ကို ခ်ိဳးေဖါက၊္ ၄င္းတို႕ထင္သလို စိတ္တိုင္းက် ထိုးစစ္ဆင္ခဲ့သည့္ ကာလအတြင္း သိန္းခ်ီသည့္ ကခ်င္လူထုမ်ား ဒုကၡမ်ိဳးစံု ေရာက္ခဲ့ၾက၊ အေတာ္မ်ားမ်ားလည္း ဖိနွိပ္ရက္စက္မႈမ်ား ခံခဲ့ရ၊ အိုးအိမ္မ်ား ဆံုးရွံဳး ဘ၀မ်ား ပ်က္ခဲ့ၾက သည္တို႕ကိုလည္း မည္သို႕မွ် ျပန္လည္ကုစားေပးျခင္းမရွိ၊ အစိုးရတပ္က ၁၉၉၄ မ်ဥ္းေၾကာင္းအတုိင္း ေနာက္ျပန္ဆုတ္ေပးရံုနွင့္ ျပီးျပီလား။ ယင္းမွာ တရားမွ်တသည့္ အပစ္အခတ္ရပ္စဲေရးဟု ေျပာနိုင္ပါမည္လား။

အပစ္အခတ္ ရပ္လိုက္ျပန္ျပီးေနာက္တြင္ ကခ်င္ျပည္နယ္ေျမယာမ်ားအေပၚ ဦးသိန္းစိန္အစိုးရက ၄င္းတို႕ အလိုက် ျပန္လည္ စီမံခန္႕ခြဲေတာ့မည္။ ေက်ာက္စိမ္းမ်ား အပါအ၀င္ ကခ်င္ျပည္နယ္လူထုပိုင္ သဘာ၀သယံဇာတမ်ားအား ျပန္လည္ထုတ္လုပ္ေရာင္းခ် အျမတ္ထုတ္ဦးေတာ့မည္။ ဤသည္တို႕ကို ေကအိုင္အိုဘက္က သည္အတိုင္း လက္ပိုုက္ထိုင္ၾကည့္ေနရမည္လား။ အေသအေက် ခုခံတိုက္ပြဲ၀င္ခဲ့ျပီးေနာက္ ေကအိုင္အို ရလိုက္သည့္ နိုင္ငံေရးအက်ိဳးအျမတ္သည္ လက္ေတြ႕ဘာမွမရွိ။ အပစ္ရပ္လိုက္ရျခင္းသက္သက္သာ ျဖစ္သည္ဆိုလွ်င္ လက္ခံနိုင္ပါ႕မလား။ ျပန္လည္ အပစ္အခတ္ရပ္ျပီးေနာက္တြင္ ေနာက္တၾကိမ္ ထပ္မံ ရန္စ ေစာ္ကားခံရကာ တိုက္ပြဲျပန္ျဖစ္ဦးမည့္ အႏၱရယ္ကို မည္သို႕ကာကြယ္မည္နည္း။ ယင္းတို႕မွာ ေကအိုင္အိုအတြက္ စဥ္းစားစရာမ်ားျဖစ္ပါမည္။

ဥပမာ ျပပါမည္။ လူၾကီးတဦးနွင့္ ကေလးတဦး ေျခနွစ္လွမ္းခန္႕အကြာ မ်က္နွာျခင္းဆိုင္ မတ္တတ္ရပ္ေနၾကသည္။ မည္သည့္ဘက္ကမွ် စတင္ရန္စေစာ္ကားျခင္း မရွိဘဲ ကိုယ့္ေနရာမွာ ကိုယ္ရပ္ေနၾကရန္ သေဘာတူထားၾကသည္။ လူၾကီးဘက္က စတင္ခ်ိဳးေဖါက္ျပီး ေရွ႕ေျခတလွမ္းတက္ကာ ကေလး၏ ပါးကို ရိုက္လိုက္သည္။ တခ်က္တည္း မဟုတ္ ဘယ္ျပန္ညာျပန္ ဆက္ရိုက္ေနသည္။ ကေလးကလည္း တတ္နိုင္သမွ် ၄င္း၏ လက္ကေလးမ်ားနွင့္ ဟုိကာ သည္ကာ ခုခံကာကြယ္ေနရသည္။ ေဘးလူမ်ားက အျမင္မေတာ္သျဖင့္ ၀ိုင္း၀န္း ေအာ္ဟစ္ ဟန္႕တားၾကသည္။ “ကေလးကို မရိုက္ပါနဲ႕၊ ရပ္ပါေတာ့ လူၾကီးရယ္ ကိုယ့္ေနရာမွာ ကိုယ္ျပန္ေနပါ” ဟု ၀ိုင္း၀န္းေမတၱာရပ္ခံၾကသည္။ ေဘးလူမ်ားကပါ ကေလးဘက္က ပါျပီး မိမိကို အႏၱရယ္ျပဳနိုင္သည္ကို ရိပ္စားမိလာေသာေၾကာင့္ လူၾကီးက ေနာက္ေျခတလွမ္း ျပန္ဆုတ္ေပးလိုက္သည္။

လူၾကီးက ကေလးအေပၚ က်ဴးေက်ာ္ေစာ္ကားမႈအား မည္သို႕မွ် အေရးမယူ။ ကေလး နစ္နာသြားမႈအတြက္လည္း ထိုက္သင့္သည့္ ေလ်ာ္ေၾကးနွင့္ မည္သည့္ကုစားမႈမွ် မေပး။ ေနာင္ကိုလည္း ဆက္လက္ က်ဴးေက်ာ္ေစာ္ကားျခင္း မျပဳေစ၇န္ မည္သည့္ အာမခံခ်က္မွ်မရွိ။ လူၾကီး စိတ္မထင္တိုင္း ေရွ႕ကို ေျခတလွမ္းျပန္တက္လာျပီး ရိုက္ဦးမည့္ အႏၱရယ္ရွိေနသည္။ ဤဥပမာတြင္ လူၾကီးသည္ ဦးသိန္းစိန္ ဦးေဆာင္သည့္ အစိုးရနွင့္ ၄င္းအား အမိန္႔ေပးေနသည့္ ကာလံုျဖစ္သည္။ ကေလးသည္ ေကအိုင္အို ေခါင္းေဆာင္သည့္ ကခ်င္လူထု ျဖစ္သည္။

ကခ်င္ျပည္နယ္ ရသင့္ရထိုက္သည့္ နုိင္ငံေရးအခြင့္အေရးမ်ားကို ရည္ညႊန္းလွ်က္ ေကအိုင္ေအ စစ္ဦးစီးခ်ဳပ္ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ၾကီး ဂမ္ေရွာင္က ေနာင္ကို စစ္ဆိုတာ မရွိေတာ့ေအာင္ အျပီးအပိုင္ တခါတည္း လုပ္လိုက္ၾကရေအာင္၊ ပင္လံုစိတ္ဓါတ္နဲ႔ ဖက္ဒရယ္ျပည္ေထာင္စု တည္ေဆာက္လိုက္ၾကရေအာင္ ဟု ေျပာၾကားခဲ့သည္။

တိုင္းရင္းသားေတာ္လွန္ေရးအဖြဲ႕အစည္းမ်ား ေတာင္းဆိုတုိက္ပြဲ၀င္ေနေသာ တန္းတူေရးနွင့္ ကိုုယ္ပိုင္ျပဌာန္းခြင့္မွာ ဖက္ဒရယ္ျပည္ေထာင္စု တည္ေဆာက္မွသာ ရနိုင္ပါမည္။ ကခ်င္ျပည္နယ္တြင္ ေကအိုင္အိုသည္ ျပည္ေထာင္စုမွ ခြဲထြက္ေရး၊ သီးျခားနိုင္ငံတည္ေထာင္ေရးအတြက္ တိုက္ေနျခင္းမဟုတ္ေၾကာင္း ေကအိုင္ေအ၏ စစ္ဦးစီးခ်ဳပ္ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ၾကီး ဂမ္ေရွာင္ လြန္ခဲ့သည့္ ရက္ပိုင္းတခ်ိဳ႕ကမွ ေျပာၾကားခဲ့သည့္ မိန္႕ခြန္းအား ဤလင့္ခ္တြင္ နားဆင္ပါ။

- မိန္႔ခြန္းနားဆင္ရန္ click

၄င္း၏ မိန္႕ခြန္း အရ ေကအိုင္အိုသည္ ကခ်င္ျပည္နယ္ ကိုယ္ပိုင္အုပ္ခ်ဳပ္ခြင့္၊ ကိုယ္ပိုင္ျပဌာန္းခြင့္မ်ား ရရွိေရး၊ ဖက္ဒရယ္ျပည္ေထာင္စု အျဖစ္တည္ေဆာက္ရာမွာ ပါ၀င္နိုင္ေရး တို႕အတြက္ တိုက္ပြဲ၀င္ေနျခင္းျဖစ္ေၾကာင္း ရွင္းပါသည္။ ၂၀၀၈ ဖြဲ႕စည္းပံု အေျခခံဥပေဒသည္ တိုင္းရင္းသားမ်ားလုိ လားသည့္ မည္သည့္ နိုင္ငံေရးအခြင့္အေရးမွ် မပါရွိပါ။

တိုင္းရင္းသားျပည္နယ္မ်ားကိုယ္ပိုင္အုပ္ခ်ဳပ္ခြင့္၊ ကိုယ္ပိုင္ျပဌာန္းခြင့္ရရွိေရးကို အဓိက ထားျပီး ေကအိုင္အိုက ဘာေၾကာင့္ေျပာေနသလဲ။

မည္သည့္ နိုင္ငံေရးအခြင့္အေရးမွ် အာမခံခ်က္မရွိေသးဘဲ ယခုတၾကိမ္ထပ္မံ အပစ္အခတ္ရပ္စဲေရး လုပ္ပါက ဦးသိန္းစိန္အစိုးရက နိုင္ငံေရးေဆြးေႏြးပြဲေခါင္းစဥ္ေအာက္တြင္ ဟိုေျပာ သည္ေျပာနွင့္ အခ်ိန္ဆြဲထားျပီး ေနာက္ထပ္ ၁၇ နွစ္ ထပ္မံ ေစာင့္ဆိုင္းရဦးမည့္ အေနအထားကို ေကအိုင္အိုေခါင္းေဆာင္မ်ား စိုးရိမ္ေနၾကပံုရသည္။ သို႕ျဖစ္၍ အပစ္အခတ္ရပ္စဲေရးကို လက္မွတ္ထပ္မံထိုးရန္ သိတ္ျပီး စိတ္မ၀င္စားၾက။ ဦးသိန္းစိန္အစိုးရက ဖက္ဒရယ္ျပည္ေထာင္စု တည္ေဆာက္ေရးဟူသည့္ နိုင္ငံေရးျပသနာကို အရင္ရွင္းျပေစျခင္ပံုရသည္။ စစ္မွန္သည့္ ဖက္ဒရယ္ျပည္ေထာင္စုကို အျမန္ဆံုး တည္ေဆာက္လိုက္ေစျခင္ပံုရသည္။ အပစ္မရပ္ေသးေသာ္လည္း ဖက္ဒရယ္ ျပည္ေထာင္စုတည္ေဆာက္သည့္ နိုင္ငံေရးလုပ္ငန္းစဥ္မ်ားအား ဦးသိန္းစိန္အစိုးရက စစ္စစ္မွန္မွန္ ေဆာင္ရြက္ေနပါက ေကအိုင္ေအဘက္ကမူ အစိုးရကို ထိုးစစ္ဆင္မည္ မဟုတ္သည္မွာ ေသခ်ာသည္။

အစိုးရက ေကအိုင္အိုကို ထိုးစစ္မ်ား ျပန္လည္ဆင္ႏႊဲလာရသည့္ ေနာက္ထပ္ အေၾကာင္းရင္းတခုမွာ စီးပြားေရးအက်ိဳးအျမတ္ေၾကာင့္ ျဖစ္သည္။ ဤသည္ကို ၂၀၁၂ ခုနွစ္ ဒီဇဘၤာလ (၂၇) ရက္ေန႕က စာေ၇းသူ တင္ဆက္ခဲ့သည့္ ေဆာင္းပါးတြင္ ေအာက္ပါအတိုင္း ေဖၚျပခဲ့သည္။

“ေကအိုင္အိုကို ထိုးစစ္မ်ား ျပန္လည္ဆင္ႏႊဲေနျခင္းမွာ သမတ နွင့္ စစ္ေခါင္းေဆာင္မ်ား အၾကားတြင္ သေဘာထားကြဲလြဲ၍ မဟုတ္ပါ။ သေဘာထား ကြဲျခင္ေယာင္ျပဳ၍ ထိုးစစ္ဆင္ေနျခင္းသာ ျဖစ္သည္။ အဘယ္ေၾကာင့္နည္း။ စီးပြားေရးအက်ိဳးအျမတ္ေၾကာင့္ ျဖစ္သည္။ ဖားကန္႕ေက်ာက္စိမ္းေဒသကို ျပန္လည္လႊမ္းမိုးအျမတ္ထုတ္လိုျခင္း နွင့္ ေကအုိင္အို က လိုင္ဇာမွ တဆင့္ထိမ္းခ်ဳပ္ထားသည့္ တရုတ္နွင့္ ကုုန္သြယ္ေရးလမ္းေၾကာင္းကို စိုးမိုးလိုျခင္းတို႕ ေၾကာင့္ျဖစ္သည္။”

စစ္အစိုးရဘက္မွာ တာ၀န္ယူခဲ့သူ ဗိုလ္မႈးေဟာင္းေအာင္လင္းထြဋ္ကလည္း အလားတူ သံုးသပ္လာသည္။ “ထိုးစစ္ ဆင္မႈဟာ ဗမာအစိုးရအတြက္ ဘယ္လိုအက်ိဳးရမလဲ ” ဟုဘီဘီစီက ေမးေသာအခါ ၄င္းက “ဗမာအစိုးရအတြက္ အက်ိဳးအျမတ္အမ်ားဆံုးရွိတဲ့ ေနရာေတြပါ။ ေက်ာက္စိမ္း၊ သစ္ေတာနဲ႕ အျခားသယံဇာတေတြ ရွိတယ္။ ေရအားလွ်ပ္စစ္ ထုတ္နိုင္တဲ့ ေနရာေတြ အမ်ားအျပားရွိတယ္။ တရုတ္နဲ႕စာခ်ဳပ္ခ်ဳပ္ဆိုခဲ့တဲ့ အေပၚ အစိုးရ အေနနဲ႕အက်ိဳးအျမတ္ အမ်ားအျပား ရရွိခဲ့တယ္။ ဒါေၾကာင့္ ေကအိုင္ေအဟာ အစိုးရအတြက္ ခလုတ္ကန္သင္းျဖစ္တယ္လို႕ ျမင္ပါလိမ့္မယ္။”

ေကအိုင္အိုက ပင္လံုစာခ်ဳပ္ကို ရည္ညႊန္းလွ်က္ ကိုယ္ပိုင္အုပ္ခ်ဳပ္ခြင့္ကို အသိအမွတ္ျပဳရန္နွင့္ ဖက္ဒရယ္ျပည္ေထာင္စု တည္ေဆာက္ရန္ ေတာင္းဆိုေနျခင္းမွာ လက္ေတြ႕အရ မည္သည္ကို ဆိုလိုပါသနည္း။ ကခ်င္ျပည္နယ္တြင္ တည္ရွိေနသည့္ ေျမယာအေပၚမွ နည္းမ်ိဳးစံုနွင့္ ရရွိသည့္ အကိ်ဳးအျမတ္မွန္သမွ် ပထမဆံုးအေနျဖင့္ ကခ်င္ျပည္နယ္လူထုတြင္ ခံစားခြင့္ရွိရန္၊ ဒုတိယအေနနွင့္ ျပည္ေထာင္စုအတြင္းရွိ အျခားျပည္နယ္မ်ား မွ်ေ၀ခံစားခြင့္ရေရးအတြက္ ခြဲေ၀ေပးရန္ဟူ၍ စာေရးသူ နားလည္သည္။ လက္ေတြ႕တြင္မူ ျပည္နယ္မ်ားမွာ ဖြတ္ေက်ုာျပာစုျဖစ္လာျပီး စစ္အာဏာရွင္ေဟာင္း သစ္မ်ား အေျခစိုက္ေနသည့္ ေနျပည္ေတာ္ၾကီးသာ တေန႕ထက္တေန႕ ၾကီးမား ခန္႕ထည္လာသည္။ ေရႊေရာင္တေျပာင္ေျပာင္ ျဖစ္လာသည္။

ျပည္နယ္အသီးသီး၏ အက်ိဳးစီးပြားနွင့္ ဆန္႕က်င္လွ်က္ ေျမယာအေပၚ ဦးသိန္းစိန္ အစိုးရက ထင္သလို စီမံခန္႕ခြဲ၊ ကုမၸဏီၾကီးငယ္မ်ားအား လုပ္ငန္းလိုင္စင္မ်ားခ်ေပး၊ ၄င္းကုမၸဏီမ်ားတြင္ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ေဟာင္း သစ္မ်ားက အစုရွယ္မ်ား ထည့္၀င္ အက်ိဳးစီးပြားခံစား၊ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ေဟာင္း သစ္မ်ား တည္ေထာင္ထားသည့္ ဦးပိုင္ကုမၸဏီကလည္း ေျမယာမ်ား အေပၚ၀င္ေရာက္ ဂုတ္ေသြးစုပ္ၾကျခင္းျဖင့္ ျပည္နယ္မ်ား၏ အခြင့္အေရးမ်ား ၾကီးမားစြာ ဆံုးရွံုးလွ်က္ရွိသည္။

ကခ်င္ျပည္နယ္ အပါအ၀င္ ျပည္ေထာင္စုအဖြဲ႔၀င္ ျပည္နယ္မ်ား ၆၅ နွစ္ေက်ာ္ ဆံုးရွံဳးခဲ့ရသည့္ ကိုယ္ပိုင္ျပဌာန္းခြင့္ အခြင့္အေရးျပသနာကို ေကအိုင္အိုက တခါတည္းနွင့္ အျပီး ရွင္းလိုက္ျခင္ပံုရသည္။ အလြယ္တကူနွင့္ အပစ္အခတ္ရပ္စဲေရး ျပန္လည္လုပ္လိုပံုမရပါ။
ေကအိုင္အို၊ ေကအိုင္ေအသည္ ပင္လံုစာခ်ဳပ္အေပၚ အေျခခံသည့္ နုိင္ငံေရးရည္မွန္းခ်က္မ်ားအတြက္ တိုက္ပြဲ၀င္ေနသည္။ သို႕ျဖစ္၍ ၄င္း၏ ခုခံစစ္သည္ ကခ်င္ျပည္နယ္တခုတည္းအတြက္ မဟုတ္၊ ျပည္ေထာင္စုအဖြဲ႕၀င္ ျပည္နယ္မ်ားအားလံုးအတြက္ စစ္မွန္သည့္ ျပည္ေထာင္စုျပန္လည္တည္ေဆာက္ေရး၊ အတိအက်အားျဖင့္ ဖက္ဒရယ္ျပည္ေထာင္စု တည္ေဆာက္ေရးအတြက္ ျဖစ္သည္ဟု စာေရးသူနားလည္သည္။ မည္မွ်အထိ ျပင္းျပင္းထန္ထန္ ခုခံစစ္ဆင္ႏႊဲေနရသည္ကိုု နိုင္ငံတကာကပင္ စတင္အသိအမွတ္ျပဳလာျပီ ျဖစ္သည္။ ေအာက္ပါလင့္ခ္မ်ားတြင္ ရွဳပါ။

- နားဆင္ရန္ (၁) click

- နားဆင္ရန္ (၂) click

ပင္လံုစာခ်ဳပ္နွင့္ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္

ပင္လံုစာခ်ဳပ္ကို ဗိုလ္ခ်ဳပ္ေအာင္ဆန္းကိုယ္တိုင္ လက္မွတ္ေရးထိုး ခ်ဳပ္ဆိုခဲ့သည္။ ပင္လံုစာခ်ဳပ္သည္ ၂၀၀၈ ဖြဲ႕စည္းပံုထက္ အဆတေသာင္းမက ပိုမို၍ တရား၀င္ေၾကာင္း ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ မျငင္းနိုင္ဟု ခံယူသည္။ လာမည့္ ေဖေဖၚ၀ါရီ လ ၁၂ ရက္ေန႕ဆိုလွ်င္ ပင္လံုစာခ်ဳပ္၏ သက္တမ္း ၆၆ နွစ္ ျပည့္ပါျပီ။ ပင္လံုစာခ်ဳပ္အရ ျပည္ေထာင္စုအဖြဲ႔၀င္မ်ားအား ဒီမိုကေရစီ အခြင့္အေရး နွင့္ ကုိယ္ပိုင္အုပ္ခ်ဳပ္ခြင့္ အခြင့္အေရးမ်ား အပ္နွင္းထားသည္။ သို႔ရာတြင္ ကခ်င္ျပည္ နယ္ အပါအ၀င္ တိုင္းရင္းသား ျပည္နယ္မ်ားသည္ ကိုယ့္ျပည္နယ္ အစိုးရကို ကိုယ္႕လူထုက ေရြးခ်ယ္တင္ေျမွာက္ခြင့္ မရ။ ကိုယ့္ျပည္နယ္ကို ကိုယ့္ဖာသာအုပ္ခ်ဳပ္ခြင့္ မရ။ ကိုယ့္ေျမကို ကိုယ့္ဖာသာ စီမံခန္႕ခြဲခြင့္မရ။ ၁၉၄၇ ခုနွစ္ ဖြဲ႕စည္းပံုအေျခခံဥပေဒ ကထဲက တက္လာေသာ ျပသနာသည္ ၂၀၀၈ ဖြဲ႕စည္းပံုတြင္ အဆိုးဆံုး ျဖစ္လာသည္။

ျပည္ေထာင္စုအဖြဲ႔၀င္ တိုင္းရင္းသားျပည္နယ္မ်ားအတြက္ နိုင္ငံေရးအခြင့္အေရးကို ပင္လံုစာခ်ဳပ္တြင္ ဖခင္ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ေအာင္ဆန္းကိုယ္တိုင္ လက္မွတ္ေရးထိုးခ်ဳပ္ဆို အသိအမွတ္ျပဳခဲ့သည္။ သမီးျဖစ္သူ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္သည္ နိုင္ငံေ၇းအရ လႈပ္ရွားေဆာင္ရြက္နုိင္သည့္ အေနအထားတြင္ရွိေနပါလွ်က္ အဘယ္ေၾကာင့္ မ်က္ကြယ္ျပဳေနပါသနည္း။

၂၀၀၈ ဖြဲ႕စည္းပံုကို ဘယ္ေတာ့ ျပင္မွာလဲ။ ဘာေတြ ျပင္မွာလဲ

ဖြဲ႕စည္းပံုျပင္ဆင္ပါမည္ ဟူေသာ ကတိကို ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္က လူထုအား ၾကားျဖတ္ေရြးေကာက္ပြဲမတိုင္ခင္ မဲဆြယ္စည္းရံုးစဥ္မွာ ေပးအပ္ခဲ့ျခင္းျဖစ္သည္။ သို႕ျဖစ္၍ စာေရးသူ နားလည္သည္မွာ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္သည္ ယင္းကတိကို လႊတ္ေတာ္အတြင္း ေရာက္ျပီးျပီးခ်င္းမွာပင္ ခ်က္ျခင္းအေကာင္အထည္ေဖၚလိမ့္မည္၊ သူမ ရရွိထားေသာ ျပည္တြင္း လူထုေထာက္ခံမႈ၊ နိုင္ငံတကာ၏ အသိအမွတ္ျပဳမႈမ်ားကို အသံုးျပဳကာ ဖြဲ႕စည္းပံုျပင္ရန္ အဆိုျပဳခ်က္မ်ား ေဟာတခု ေဟာတခု ထြက္လာလိမ့္မည္၊ လႊတ္ေတာ္ၾကီးတခုလံုး သိမ့္သိမ့္တုန္သြားေစရန္ လႈပ္ခါလိမ့္မည္ဟု ေျမွာ္လင့္ခဲ့သည္။ ကံမေကာင္းစြာပင္ ယင္းသို႕ျဖစ္မလာခဲ့ပါ။

ေျပာင္းျပန္ပင္။ သူမသည္ လႊတ္ေတာ္မွာ က်မ ေလ့လာစရာေတြ အမ်ားၾကီးရွိေသးတယ္ဟု ေရရြတ္ကာ လႊတ္ေတာ္အစည္းအေ၀းမ်ားအား ၾကိဳးၾကိဳးကုတ္ကုတ္ တက္ေနခဲ့သည္။ အနွစ္သာရ ဘာတခုမွ်မရွိဘဲ အခြန္မွ်သာရွိေနသည့္ လႊတ္ေတာ္ၾကီးတြင္ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ ဘာကိုေလ့လာမည္ မသိပါ။ ဖြဲ႕စည္းပံုျပင္ဆင္ေရးကို ဘယ္ေတာ့စ လုပ္မည္ကို မည္သူမွ် မသိရ။ ၂၀၁၅ ေရြးေကာက္ပြဲ ျပီးမွသာ ျပင္ဘို႕ ၾကိဳးစားေတာ့မလိုလို သတင္းမ်ား ထြက္လာသည္။ ဤသို႕ဆိုလွ်င္ ၾကားျဖတ္ေရြးေကာက္ပြဲ၀င္စဥ္က လူထုကို ရွင္းရွင္းေျပာထားခဲ့သင့္သည္။ စာေရးသူအေနျဖင့္မူ ဤသို႕ မျဖစ္သင့္ဟု ယူဆသည္။

ယခုေလာေလာဆယ္ ျပင္ဘို႕ၾကိဳးစားရင္ အယ္န္အယ္လ္ဒီ အမတ္ေနရာ ေလးဆယ္ေက်ာ္ေလာက္နဲ႕ ဘယ္လိုလုပ္ ျဖစ္နိုင္မလဲဟု ေစာဒကတက္သူမ်ား ရွိေကာင္းရွိပါမည္။ လက္ေတြ႕မျဖစ္နိုင္ဘူး ထင္ရင္ ဘာေၾကာင့္ ၾကားျဖတ္ေရြးေကာက္ပြဲ၀င္ခဲ့သလဲဟု ျပန္ေမးရပါမည္။ လူထုကို ကတိေပးထားသည္မွာ ၂၀၁၅ ေရြးေကာက္ပြဲျပီးမွသာ ျပင္ဘို႕ၾကိဳးစား၇န္မဟုတ္၊ ၾကားျဖတ္ေရြးေကာက္ပြဲ သက္တမ္းအတြင္းမွာပင္ ျပင္ရန္ဟု စာေရးသူ နားလည္သည္။ လႊတ္ေတာ္အတြင္း၌ ဖြဲ႕စည္းပံုျပင္ရန္ ၾကိဳးစားစရာရွိတာ အျမန္ဆံုး ၾကိဳးစားသင့္ပါသည္။ လူထုၾကီးကလည္း လႊတ္ေတာ္ျပင္ပမွာ လႈပ္ရွားေတာင္းဆိုမႈမ်ားရွိလာမွာ မုခ်ျဖစ္သည္။ နိုင္ငံတကာဖိအားမ်ားလည္း က်ေရာက္လာနိုင္သည္။

မၾကာေသးခင္ကပင္ စာေရးသူက ျပည္တြင္းတြင္ လက္ရွိ အမႈလိုက္ပါေဆာင္ရြက္ေနေသာ လူငယ္ေရွ႕ေနတခ်ိဳ႕အား ၂၀၀၈ ဖြဲ႕စည္းပံုအေျခခံ ဥပေဒနွင့္ စပ္လွ်ဥ္း၍ သင္တန္းပို႕ခ်ခဲ့သည္။ သင္တန္းသား ေရွ႕ေနတဦးက ေမးသည္။ “ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္က အေမရိကန္ျပည္ေထာင္စုခရီးစဥ္ အတြင္းမွာ ၂၀၀၈ ဖြဲ႕စည္းပံုကို ျပင္ဘို႕လိုတယ္လို႕ေျပာမသြားဘူး။ အိႏၵိယေရာက္ေတာ့မွေျပာတယ္။ အဲဒါ ဘာေၾကာင့္လဲ ဆရာ” ဟူ၍ျဖစ္သည္။ စာေရးသူလည္း ရုတ္တရက္ ဘာေျဖရမည္မွန္းမသိခဲ့။ သို႕ျဖစ္၍ ရိုးရိုးပင္ “ ဆရာလဲ ဘယ္သိပါ႕မလဲကြာ။ မင္းတို႕ေရာ ဘယ္လိုထင္သလဲ။” ဟူ၍ ျပန္ေမးျဖစ္ခဲ့သည္။

ဤတြင္ အျခားေရွ႕ေနတဦးက “ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ သမတ လုပ္မယ္ဆိုရင္ သူ႕အေနနဲ႕ ကန္႕ကြက္စရာမရွိဘူးလို႕ ဦးသိန္းစိန္က အေမရိကန္ျပည္ေထာင္စုခရီးစဥ္အတြင္း ေျပာသြားခဲ့တယ္။ အဲသလို ေျပာၿပီးတဲ့ေနာက္မွာမွ ေဒၚစု က အိႏၵိယမွာ ဖြဲ႕စည္းပံုကို ျပင္ဘို႕ေျပာတာ။ သူမ သမတျဖစ္ဘို႕အတြက္ လိုအပ္တဲ့ အပိုင္းေလာက္ကိုဘဲ ျပင္ေပးဘို႕ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ ဦးတည္ေနမလားလို႕ က်မေတာ့ စိုးရိမ္မိတယ္။” ဟု ျပန္ေျဖသြားခဲ့သည္။ အျခားေရွ႕ေနမ်ားကလည္း ယင္းေျဖၾကားခ်က္ကို လက္ခံၾကသည္။

ယင္းသို႕ေသာ သံုးသပ္ခ်က္ အဘယ္ေၾကာင့္ ထြက္ေပၚလာပါသနည္း။ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ ကိုယ္တိုင္သည္လည္းေကာင္း၊ သူမ ဦးေဆာင္သည့္ အမ်ိဳးသားဒီမိုကေရစီအဖြဲ႕ခ်ဳပ္သည္လည္းေကာင္း၊ ဖြဲ႕စည္းပံု၏ မည္သည့္အပိုင္းမ်ားကို ျပင္ဆင္သြားမည္ဟု ယေန႕အခ်ိန္အထိ တိတိက်က် လူထုအားရွင္းျပျခင္း မရွိေသးပါ။ ယင္းနွင့္စပ္လွ်ဥ္း၍ လုပ္ငန္းစဥ္တရပ္ တိတိက်က်ခ်ျပီး လူထုထံမွ သေဘာထား ေတာင္းခံျခင္းလည္း မရွိေသးပါ။ စာေရးသူအပါအ၀င္ လူထုၾကီးတရပ္လံုးမွာ ထီထိုးထားျပီး ေပါက္မဲေစာင့္ေနရသူမ်ားကဲ့သို႕ျဖစ္ေနသည္။

ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္သည္ ဖြဲ႕စည္းပံုကို ျပင္ရန္ မၾကိဳးစားေတာ့ဘဲ ၂၀၁၅ ေရြးေကာက္ပြဲအထိ သည္အတိုင္း ေျမွာလိုက္သြားေတာ့မည္လား ဟူသည္ကို စိုးရိမ္ရသည့္ အေနအထား ရွိလာသည္။ ရွင္းရွင္းလင္းလင္း[i] မရွိသည့္ ျပသနာကို စစ္အာဏာရွင္ အုပ္ခ်ဳပ္မႈယႏၱယားအတြင္းမွာသာမက ဒီမိုကေရစီေရးလႈပ္ရွားမႈၾကီးအတြင္းမွာပါ ရင္ဆိုင္ေနၾကရသည္။ ေရွ႕ကို မည္သို႕ဆက္လက္ စခန္းသြားၾကေတာ့အံ႕နည္း။

အပိုင္း (၄) ကို ဆက္လက္ဖတ္ရႈပါရန္ ...